Γεώργιος Ν. Φωτάκης Ιατρός από την Κρήτη (1872

Ποιο είναι το έργο και η δράση του Γεωργίου Ν. Φωτάκη από τη Κρήτη

Η δημοσιοποίηση του γραπτού λόγου του ιατρού Γεωργίου Νικολάου Φωτάκη, που βρέθηκε στο σπίτι του στο Νέο Μαρμαρά Χαλκιδικής υπαγορεύτηκε από τους ακόλουθους λόγους:

Α. Παρέχει πληροφορίες και αποτυπώνει καταστάσεις των πρώτων κατοίκων, προσφύγων από το Μαρμαρά της Προποντίδος, του Νέου Μαρμαρά Χαλκιδικής. Καλύπτει δηλαδή ένα διάστημα 29 χρόνων από το 1928 μέχρι το 1957, όσο ο ΓΝΦ έζησε και εργάστηκε στο Ν. Μαρμαρά. Στο γραπτό λόγο που άφησε ο ΓΝΦ, βρίσκουμε περιγραφές στον τρόπο ζωής των κατοίκων, της κατάστασης της υγείας των, της οικονομίας των και τις προσπάθειες που κάνει ο γιατρός με το λόγο, τη δράση και το παράδειγμά του, να βελτιώσει τη ζωή των κατοίκων.

Στο διάστημα αυτό (1928-1957) γεγονότα όπως ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος ο Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος, η Γερμανική κατοχή, ο ανταρτοπόλεμος για την επικράτηση του Κομμουνισμού, το Κυπριακό ζήτημα, οι Εθνικές διεκδικήσεις και η διαμόρφωση της κοινωνίας και οικονομίας μετά τον πόλεμο κ.ά. επισημαίνονται, σχολιάζονται και προκαλούν τη δράση του γιατρού. Το ημερολόγιο που κρατά για μεγάλο χρονικό διάστημα, αποτελεί πηγή για να κατανοήσουμε τις δύσκολες συνθήκες που αντιμετώπισαν οι κάτοικοι κατά τα χρόνια αυτά «στο ωραιότερο χωριό της νεωτέρας Ελλάδος» (τεκμ. 481/6/6). Επομένως τοπικοί λόγοι δικαιολογούν την παρουσίαση του γραπτού αυτού λόγου με πολλούς, κατά τη γνώμη μου, αποδέκτες από τους σημερινούς κατοίκους του Ν. Μαρμαρά και της γύρω περιοχής.

Β. Η δράση και το έργο του ΓΝΦ για την περίοδο πριν από το 1928, μπορεί να σκιαγραφηθεί από τα ολίγα σχετικά τεκμήρια που βρέθηκαν, ικανά όμως να βεβαιώσουν τη σημαντική δράση του ανδρός, στην πιο καθοριστική περίοδο ιστορίας της νεότερης Ελλάδος. Τα παλαιότερα γραπτά διαθέσιμα στοιχεία του ΓΝΦ, είναι του 1906 (τεκμ 441/5/5) και αφορά σκέψεις για «να προαχθώμεν ηθικώς και υλικώς και ως άτομα και ως έθνος…»και το ενθύμημά του «η προσευχή-άσμα Δημοτικού Σχολείου Νευς Αμαρί κατά το 1881 επί διδασκάλου Γ. Βούλγαρη εμού δε μαθητεύσαντας» (τεκμ. 18/3/1).

Εάν στην εισαγωγή αυτή περιλάβουμε και την περίοδο μέχρι το θάνατο του ΓΝΦ (1957) μπορούμε να έχουμε την άποψη ενός σκεπτόμενου και ενεργού ανδρός, για γεγονότα που αφορούν την Εθνική και Διεθνή σκηνή δια διάστημα 60 χρόνων περίπου.

Β₁. Βαλκανικοί πόλεμοι. Εγκαταλείπει τη μετεκπαίδευσή του στο Παρίσι και κατατάγεται εθελοντής ιατρός το 1912 στον Ελληνικό Στρατό. Λαμβάνει ενεργό μέρος στην κατάληψη της πόλης των Ιωαννίνων και με προσωπική του περιγραφή εξιστορεί λεπτομέρειες του πεδίου της μάχης, του τρόπου παράδοσης της πόλης, της διαχείρισης των Τούρκων αιχμαλώτων σαν αυτόπτης μάρτυρας και όχι μόνο. Ο ΓΝΦ, προσωπικός «γνώριμος και κοντοχωριανός» του Ελευθερίου Βενιζέλου -τον αποκαλούσε Γιωργάκη- διατυπώνει τις θέσεις του για την οργάνωση της πολιτείας και για «τα πρέποντα να γενούν». Στο Μπενάκειο Μουσείο όπου φυλάσσεται το αρχείο του Ελ. Βενιζέλου περιλαμβάνει (με στοιχεία τεκμηρίου, φάκελος 362-77) επιστολή του ΓΝΦ με θέμα την Ελληνική Γλώσσα και την οργάνωση της εκπαίδευσης (1910). Τεκμ. 493/6/6.

Β₂. Κατά την περίοδο από το 1913 μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή, συναντούμε τον ΓΝΦ:

- Στη Νεάπολη Κοζάνης (1915) όπου παντρεύεται σε δεύτερο γάμο τη Γιαννούλα Κυριαζή, προσφυγοπούλα του πρώτου διωγμού από τη Μικρά Ασία.

- Στη Θεσσαλονίκη διευθυντή του στρατιωτικού νοσοκομείου Τούμπα (στρατόπεδο Λ. Εμπειρίκου). Η παρρησία και το θάρρος της γνώμης του τον φέρνει σε αντίθεση με το Γενικό Αρχίατρο του Στρατού, ενώ σχετικά τεκμήρια αποκαλύπτουν την κατάσταση που επικρατούσε στο στράτευμα τότε. Κατά το διάστημα αυτό (1919) καταθέτει στις υπηρεσίες του Στρατού προς μελέτη, σειρά εφευρέσεων και επινοήσεων που έχουν σκοπό να βοηθήσουν τους μαχομένους (ειδέ συνέχεια κεφ. Δ).

- Στη Στρατιά της Θράκης όπου του κοινοποιείται (τεκμ. 159/2/2) η αναγκαστική αποστράτευσή του (1921), πράξη που ακολούθησε τους αξιωματικούς τους προκείμενους του Ελ. Βενιζέλου.

- Το 1919 του απονέμεται από το Υπουργείο Στρατιωτικών της Γαλλίας παράσημο.

Β₃. Κατά την περίοδο μετά την αποστράτευση και μέχρι το 1928 βρίσκουμε τον ΓΝΦ στην Κρήτη, στη γενέτειρά του Νευς Αμαρί και στην περιοχή Ρεθύμνης (Σπήλι) να ασκεί την ιατρική. Στο Νευς Αμάρι διαμένει οικογενειακώς με τα δύο του παιδιά, Νίκο και Ελένη, από τον πρώτο γάμο με την Τερψιχώρη Μανωλιτσάκη από την Πηγή Ρεθύμνου Κρήτης (απεβίωσε 1906-8), τη νέα του σύζυγο και την αδελφή της συζύγου.

Το 1923 κατεβαίνει «ως υποψήφιος πληρεξουσίου δια της εκλογάς της εθνοσυνελεύσεως εν τω Νομώ Ρεθύμνης, Φιλελευθέρων Δημοκρατικών Αρχών» (τεκμήριο 489/5/6). Το 1922, εκδίδει βιβλίο (πεζό κείμενο) με τίτλο Κοινωνική κατήχησις - Η πολιτεία του προσεχούς Μέλλοντος (τεκμ. 485/5/6).

Το 1923 εκδίδει βιβλίο (έμμετρος λόγος) με τίτλο «Η φωνή της πατρίδος. Ξύπνα λαέ» και αναφέρεται στα μέτρα που πρέπει να ληφθούν όπως γράφει: Η ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟΝ επιβαλλομένη πολιτική και κοινωνική Αναγέννησις (τεκμ. 486/5/6). Η περιορισμένη κοινωνία της επαρχίας στη Κρήτη, οικονομικοί ενδεχομένως λόγοι, αλλά κύρια (νομίζω), η ανάγκη μιας ευρύτερης κοινωνικής δράσης αναγκάζουν τον ΓΝΦ να αναζητήσει νέους ορίζοντες.

Στην Κρήτη συναντά τον ιατρό Δασκαλάκη διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Εποικισμού Μακεδονίας και τον πληροφορεί για το έργο που πραγματοποιείται εκεί. Το έργο αυτό προσεγγίζει τις κοινωνικές αρχές του ΓΝΦ. Ο Δασκαλάκης του προτείνει να έλθει στη Μακεδονία με καθήκοντα την καταπολέμηση της ελονοσίας και την εξυγίανση των ελών από τα Ν. Μουδανιά μέχρι τη Ν. Αφίσσια (Σάρτη) με έδρα το Ν. Μαρμαρά, και αποδέχεται.

Γ. Η περίοδος από το 1928 και μέχρι το θάνατό του (1957) καλύπτεται με διαθέσιμο γραπτό λόγο, ικανό για να περιγράψουμε τη δράση και το έργο του ΓΝΦ με σχετική ακρίβεια. Ας μου επιτραπεί να προσθέσω για την περίοδο αυτή και τις προσωπικές μου παρατηρήσεις, ακούσματα, για το ΓΝΦ μια και είχα την τύχη να ζήσω μαζί του μέχρι τα 25 μου χρόνια, λόγω του συγγενικού δεσμού που ένωνε την οικογένειά μου με αυτή του ιατρού^*.

Κατά την περίοδο αυτή ο λόγος και η δράση του ΓΝΦ μπορούν να συνοψιστούν στα ακόλουθα:

Γ₁. Εκδίδει το 1945 βιβλίο σε έμμετρο λόγο και τίτλο Κοινωνική κατήχησις-Η φωνή της πατρίδος με κοινωνικό σύνθημα (τεκμ. 487/5/6)

Ξύπνα λαέ και φθάνει πλειά

τόσο καιρό κοιμάσαι

ξύπνα αν θέλεις πρόοδο

κι ευτυχισμένος να ‘σαι

ΘΑΡΣΕΙΝ ΧΡΗ

Το 1949 βρίσκουμε δοκίμιο βιβλίου 85 σελίδων με τίτλο Η φωνή της Πατρίδος - πως θα προοδεύσωμεν, τα ληπτέα μέτρα - ριζικαί μεταρρυθμίσεις (τεκμ. 87/5/1).

Το 1953 δημοσιεύει βιβλίο με τίτλο Η φωνή της Ελλάδος, τι θέλει ο Ελληνικός Λαός, που απευθύνεται προς τους ηγέτες του Ελληνισμού και την Ελληνικήν Βουλήν, να συνοδεύει οι στίχος

Θέλομε την Ελλάδα μας

μεγάλη δοξασμένη

και να γενή πηγή φωτός

σ’όλη την Οικουμένη

(τεκμ. 364/5/4) ΘΑΡΣΕΙΝ ΧΡΗ

Γ₂. Εκτός από τα δημοσιευμένα πονήματα του ΓΝΦ, κατά την περίοδο αυτή, βρίσκουμε σειρά υπομνημάτων, μελετών, ποιημάτων, σημειώσεων, τα οποία αναφέρονται σε θέματα γενικότερου ενδιαφέροντος όπως:

α. της παγκόσμιας σκηνής. Η βόμβα του ατόμου (τεκμ. 487/5/6) (71/3/1), ο κομμουνισμός 21/3/1, το δίκαιο των λαών, διεθνής γλώσσα, 342/3/4 κ.ά.

β. σε εθνικά θέματα, Κυπριακό (77/3/1), Έλληνες κομμουνιστές (12/5/1) παιδομάζωμα (3/3/1), βανδαλισμοί των Τούρκων στην Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη, γερμανική κατοχή, εθνικές διεκδικήσεις (306/3/) μετά τον πόλεμο, εξωτερική πολιτική της χώρας, ελεύθερη διακίνηση αγαθών μεταξύ των Βαλκανικών χωρών, ομοσπονδιοποίηση με τη Τουρκία, σχέσεις με τον απόδημο Ελληνισμό κ.ά.

γ. σε θέματα εσωτερικής οργάνωσης της πολιτείας. Μεταρρυθμίσεις στη διοίκηση, δικαιοσύνη, παιδεία, υγεία κ.ά.

Τα κείμενα αυτά -κυρίως πρόχειρα χειρόγραφα σχέδια - καλύπτουν μεγάλο πλάτος από τα θέματα που αφορούν την καθημερινή ζωή των κατοίκων, αλλά και την εθνική και διεθνή σκηνή. Οι λύσεις που προτείνονται κυρίως για τα θέματα καθημερινής ζωής στηρίζονται στη συμμετοχικότητα αυτών που τους απασχολούν με συστημική προσέγγιση. Τα γραπτά αυτά πονήματα απευθύνονται σε κάθε έναν που μπορεί να τα γνωρίζει και να εργαστεί για την επίλυσή τους. Σαν τέτοιους θεωρεί προσωπικότητες της διεθνούς κάθε φορά σκηνής, της εθνικής και εκκλησιαστικής ηγεσίας, αλλά και τους απλούς πολίτες ή ομάδες αυτών.

Γράφει ο ΓΝΦ:

Σκοπός είναι να σπαρούν

όσο μπορούν πλειο πέρα

μερικές ιδέες που φρονώ

πως αν εφαρμοστούνε

αδελφομένοι κι ευτυχείς

θα ζήσουμε μια μέρα

Νευς Αμάρι 10/12/1923 (τεκμ. 487/5/6)

Γ₃. Κατά το διάστημα από το 1928 και μέχρι το θάνατό του 1957, βλέπουμε μια συνεχή αυξανόμενη προσέγγιση και ανάλογη δράση με τα θέμα της θρησκείας.

Ο ΓΝΦ λάτρης της χριστιανικής αληθείας, εργάζεται συνεχώς για μια ελεύθερη επικράτηση της αγάπης που δίδαξε ο Χριστός. Πιστεύει πως χρέος του Ελληνισμού είναι να πρωτοστατήσει σε μια τέτοια σταυροφορία σαν δικαιωματικό καθήκον του λαού αυτού αλλά και θέλημα θεού. Οραματίζεται την Ομαδική Χριστιανική Αναγέννηση του Ελληνισμού σαν το πρώτο βήμα για μια παγκόσμια αποδοχή της χριστιανικής αληθείας που θα συνενώσει την παγκόσμια κοινότητα. Αποδέχεται πως υπάρχει μετά θάνατον ζωή και με ενύπνιο μήνυμα που του δόθηκε με τη φράση «αποξεκόφθηκε ο άνθρωπος από το δρόμο του καλού που ήθελε να πάρει για να περάσει χωρίς αγκάθια και τριβόλια στον παράδεισο» (τεκμ. 8/5/1) καταλήγει με την προτροπή:

Σκεφθήτε πολύ καλά

ότι ειν ετούτη εδώ η Γη

που όλοι κατοικούμε

λίκνο, τροφός και τάφος μας

και το κατώφλι τ’ απείρου

(τεκμ. 273/3/ 3, 317/3/2) που μέλλομεν αιώνια

πνευματικά να ζούμε.

Αιτία των δεινών του κόσμου είναι η κακία. Στα τεκμήρια 393/5/4, 410/5/5, 346/3/4, προτρέπει για μια παγκόσμια εξέγερση - παγκόσμιο πόλεμο κατά της κακίας, καταγράφει εκφάνσεις αυτής και θεωρεί πως ο Ελληνισμός πρέπει να πρωτοστατήσει στον συναγερμό αυτόν.

Θεωρεί τον πλούτο της Εκκλησίας περιτό, το λειτουργικό μέρος της Εκκλησίας όχι αποτελεσματικό για το ποίμνιο, θεωρεί το κήρυγμα αναγκαίο σε κάθε λειτουργία.

Η αλληλογραφία του ΓΝΦ με το βιομήχανο Θεόδωρο Λαναρά (τεκμ. 385/5/4, 325/5/4) αναφέρεται σε θεολογικά θέματα όπως: Η φυσιογνωμία και η φύση του Χριστού. Η μελέτη των θέσεων των δύο ανδρών πάνω στο θέμα απαιτεί ειδικότερη γνώση.

Ο Φωτάκης πάντα αναρωτιέται εάν αυτά που διδάσκει και πράττει είναι το θέλημα του θεού και αναζητά τη φώτισή του απ’ Αυτόν, γράφει:

«Χριστέ μου δος μου δύναμη

φώτιση και σοφία

να γράφω τα αισθήματα

που νοιώθω στην ψυχή μου

όσα ‘ναι χρήσιμα και ορθά

να μάθει η κοινωνία (τεκμ. 78/3/1)

Στις προηγούμενες ενότητες Α, Β, Γ επιχειρήθηκε μια χρονική ταξινόμηση του λόγου και της δράσης του ΓΝΦ που δικαιολογεί την ευρύτερη γνωριμία του έργου αυτού.

Στην ενότητα Δ γίνεται προσπάθεια μιας γενικότερης παρουσίασης της δράσης του ανδρός και περιγραφή του ως ανθρώπου.

Δ. Ο Φωτάκης είναι συστημικός στη σκέψη. Αναζητά πάντα το εφικτό, το αποτελεσματικό, το οικονομικό, μέσα από ισορροπία και διατήρηση του περιβάλλοντος, αλλά καί της ομορφιάς της φύσης σ’ όλες τις εκφάνσεις αυτής. Όλα αυτά τα χαίρεται σαν παιδί.

Δ₁. Στην ενότητα αυτή ας αναφερθούμε στις επινοήσεις, τις εφευρέσεις και τις καινοτομίες του ΓΝΦ.

Η κυρίαρχη θέση του ΓΝΦ είναι πως η απαιτούμενη ενέργεια για τις δραστηριότητες των ανθρώπων μπορεί να προέρχεται από τη δύναμη των ρευμάτων (υδάτων και ανέμων) «χωρίς να καίμε κάρβουνο από της γης τον πάτο», γράφει. Από πολύ νέος (1909) παρατηρεί τις δυνάμεις αυτές, πειραματίζεται και του αναγνωρίζεται δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, από την αρμόδια υπηρεσία οτυ Βελγίου (1910-1912). Αργότερα (1919) βρίσκουμε μηχανολογικά σχέδια μηχανημάτων που επινοεί, τα οποία υποβάλλει στις αρμόδιες Ελληνικές αρχές. Ο ΓΝΦ συνεχώς βελτιώνει τους μηχανισμούς αυτούς προκειμένου να εφαρμόζονται σε ρεύματα υδάτων όπως στα στενά του Ευρύπου και το Βόσπορο. Σε ηλικία 84 χρονών δημοσιοποιεί την εφεύρεσή του, την οποία θέτει ευχαρίστως στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου. Η υποθήκη αυτή του ΓΝΦ γίνεται γνωστή και με το πόνημα αυτό.

Οι ανάγκες του στρατού κατά τους Βαλκανικούς και τον Α΄ Ευρωπαϊκό πόλεμο προκαλούν τον ΓΝΦ και επινοεί λύσεις που θα ανακουφίζουν το στρατιώτη και θα αυξάνουν την αποτελεσματικότητα του Στρατού. Σχεδιάζει και προτείνει:

α) «την κατασκευή αποπάτου κρητικού τύπου»

β) « εύδρομο ασθενοφόρο αυτοκίνητο»,

γ) «Σχέδια τροχοκρασπέδου και αυτοψέκαστρο αυτοκινήτων»,

δ) « κυψελωτό ελαστικό αεροθαλάμου αυτοκινήτων»,

ε) «ποδήλατο πτερωτό όχημα κινούμενο δια μοχλών και σφύρας»,

ζ) «σχέδιο λέμβου με αεροθαλάμους προς παρεμπόδιση της ανατροπής του σκάφους»,

η) φάρο στο Ψηλορείτη για τη διευκόλυνση των ναυτιλλομένων που θα λειτουργεί με δυνάμεις αέρος,

θ) φαντάζεται πολεμικό τορπιλοβόλο όχημα υποβρύχιον, ιπτάμενο και επιπλέον και ζητά υποστήριξη για σχετική μελέτη,

ι) ιατρικό εργαλείο πνευμοθώρακος κατάλληλο για θεραπευτικές ανάγκες.

Για τις εφευρέσεις δ και ι του αναγνωρίστηκε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας από το Βέλγιο ενώ για τις β, γ, δ υπάρχουν εκθέσεις των τεχνικών υπηρεσιών του Ελληνικού Στρατού.

Δ₂. Ο ιατρός Γ.Ν.Φωτάκης έχει καταγωγή από αγροτική οικογένεια και προσφέρει τις ιατρικές του υπηρεσίες για 40 χρόνια σε αγροτικούς πληθυσμούς. Με δεδομένη την κοινωνική του ευαισθησία και το πρακτικό του πνεύμα, από πολύ νέος, εκδηλώνει ενεργό ενδιαφέρον για την πολιτική χρήσεως της γεωργικής γης.

Στην ενότητα 6 έχουν καταχωρηθεί τα τεκμήρια που αφορούν, τις συνθήκες εργασίας των αγροτών, την αγροτική παραγωγή και την αξιοποίηση του μόχθου του αγρότη. Πιστός στην αρχή του ο ΓΝΦ ότι έργα θέλουμε και όχι λόγια και πως το προσωπικό του παράδειγμα είναι πιο διδακτικό, παίρνει τις ακόλουθες πρωτοβουλίες στο Ν. Μαρμαρά.

Αναπτύσσει κυψέλες μελισσών, κοπάδι από γουρούνια, παραγωγή αλκοόλης από αποπλήμματα του τρύγου των μελισσών και σε συνεργασία με το σιδερά του χωριού Σταμάτη Νουλά κατασκευάζουν αλευρόμυλο. Ζητά να του παραχωρηθεί ελώδης έκταση 50 στρεμμάτων προκειμένου μετά την εξυγίανση να δημιουργήσει κέντρο ορνιθοτροφείου αναπαραγωγής ιχθυδίων γαμβούζια και μελισσών.

Τα θέματα ασφαλείας της αγροτικής παραγωγής, η εμπορία των αγροτικών προϊόντων, η τραπεζική πίστη, η προμήθεια μηχανημάτων και λιπασμάτων για αποδοτικές καλλιέργειες, αποτελούν ολοκληρωμένες μελέτες που αποβλέπουν στην οικονομική ανύψωση του αγρότη και την αύξηση της γεωργικής παραγωγής. Ο ΓΝΦ γράφει δύο βιβλία μελισσοκομίας (αδημοσίευτα) και εφαρμόζει για τον εαυτό του την δια βίου μάθηση όταν σε ηλικία 81 έτους παρακολουθεί μαθήματα μελισσοκομίας.

Δίκαια κατά τη γνώμη μου ο Ροταριανός Όμιλος Θεσσαλονίκης το 1954 τον βραβεύει με το χρυσό μετάλλιο Αρετής, με αιτιολογία όπως γράφει: «Διότι υπηρετών επί πολλά έτη ως αγροτικός ιατρός μετ’ αφοσιώσεως διεύρυνε το λειτούργημά του συμμετέχων εις την εν γένει ζωή των αγροτών οδηγών και βοηθών τούτους παντοιοτρόπως» .

Ο γραπτός λόγος του ΓΝΦ είναι πεζός και έμμετρος. Για τον τελευταίο γράφει σε κάποιο πρόλογο: Αυτά που θέλω να σας πω το γράφω εδώ με στίχους, Για να κτυπούν πλειά δυνατά εις την ψυχή του πλήθους. Από το 485 περίπου τεκμήρια που έχουν καταχωρηθεί το 1/3 είναι έμμετρος λόγος ή ποιήματα. Το ύφος του γραψίματος είναι απλό, κατανοητό και περιεκτικό. Ο Φωτάκης γράφει συνεχώς, με τη γκαζόλαμπα το βράδυ, με τον ήλιο την ημέρα, χωμένος στη ψάθινη πολυθρόνα του πίσω από το γραφείο και μπροστά του η βιβλιοθήκη του. Πάνω στη βιβλιοθήκη υπάρχουν δύο μαρμάρινα αγαλματίδια του Βενιζέλου με μαύρο δίκοχο στο κεφάλι και του Σωκράτη. Η βιβλιοθήκη γεμάτη από λογής βιβλία που ξεχωρίζουν τα ιατρικά συγγράμματα τα περισσότερα στη Γαλλική γλώσσα.

Αριστερά της βιβλιοθήκης η φωτογραφία του Μύρωνα Ν. Φωτάκη, Μακεδονομάχου αδελφού του ΓΝΦ.

Ένα μεγάλο ορειχάλκινο μελανοδοχείο σε σχήμα φύλλου πλατάνου κοσμεί το γραφείο του μαζί με τη γυάλινη γκαζόλαμπα. Κάπου στην άκρη του γραφείου η αλληλογραφία της εβδομάδας αν όχι του μήνα που έφερε τελευταία ο ταχυδρόμος και κλητήρας της Κοινότητας Θεοδόσης Κακούλιας που δέχθηκε και τα κεράσματα της κας Φωτάκη.

Με την εισήγηση αυτή επιχειρήθηκε μια συνοπτική αναφορά στο γραπτό λόγο του ΓΝΦ. Σκοπός της εισήγησης είναι κατά πρώτον να δημιουργηθεί η περιέργεια και το ενδιαφέρον των πολλών, για το έργο ενός «ολοκληρωμένου» ανδρός, που αγάπησε και υπηρέτησε κάθε τι το ωραίο και το αληθινό, μα πρώτα το λαό, που όπως γράφει:

…που τη ψυχή του μέσα μου

νοιώθω και δυναμώνω

κι από τη γη μου φαίνεται

στον ουρανό πως φτάνω

και πως γι’ αυτόν γεννήθηκα

Εν Χέρσω 16/12/43 γι’ αυτόν και θ’ αποθάνω

Αν η εισαγωγή αυτή δημιουργήσει το ενδιαφέρον των πολλών ώστε να ασχοληθούν με το έργο και τη δράση του ΓΝΦ όπως παρουσιάζεται στο αρχείο αυτό, προφανώς οι καλύτερον γνωρίζοντες εμού θα κρίνουν ασφαλέστερα και θα αξιοποιήσουν το έργο του ΓΝΦ από την Κρήτη,προς όφελος της πολιτείας και όλων μας.

Β.Κ.Ν.

Θεσσαλονίκη Σεμπτεβρίος 2015.

* Η μητέρα του συντάκτη ήταν αδελφή της κας Γιαννούλας Φωτάκη Συζύγου του ΓΝΦ.